آیا یبوست باعث انباشته شدن مواد سمی در بدن می‌شود؟
اگرچه مدفوع حاوی سموم و مواد مضر است، اما به دلیل ساختار روده‌ی بزرگ، این مواد نمی‌توانند وارد خون شده و بدن را آلوده کنند. عموما یبوست باعث انباشت مواد سمی و مضر در بدن نشده و روده‌ی بزرگ به خوبی از آنها حفاظت کرده تا در اولین اجابت مزاج، دفع شوند.
چرا یبوست اتفاق می افتد؟
چند خط بالاتر، دلایل این بیماری را به صورت کلی بررسی کردیم. حال نوبت به آن رسیده که به شرح تک تک دلایل آن بپردازیم. ابتدا از دلایل رایج‌تر این بیماری شروع می‌کنیم. این حالت، عموما بخاطر لایف استایل، مصرف داروهای خاص، شرایط جسمانی خاص و یا حاملگی رخ می‌دهد. از جمله دلایلی که به دلیل لایف استایل باعث بروز یبوست می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف غذاهای عاری از فیبر (یا حداقل کم فیبر)
- مصرف کم آب
- عدم تحرک کافی
- تغییر شرایط زندگی یا اصطلاحا آب به آب شدن (مسافرت، جابجا شدن محل خواب و …)
- مصرف بیش از اندازه شیر یا پنیر (لبنیات)
- استرس و فشارهای روانی
- تخلیه نکردن به موقع مدفوع (مثلا هنگام مهمانی، اجابت مزاج را به تاخیر انداختن)
از جمله داروهایی که مصرف آنها ممکن است باعث تغییر در الگوی اجابت مزاج معمول افراد شده و یا باعث بروز یبوست شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مسکن‌ها قوی که شامل کدئین، اکسی‌کوتین و هیدرومورفین باشند
- مواد ضد التهابی بدون استرودیال همانند ایپوبروفن و ناپروکسین
- داروهای ضد افسردگی حاوی سرتونین همانند فلاکستین یا امیتریپتایلین
- آنتی‌اسیدهای حاوی کلسیوم، آلومینیوم
- قرص آهن
- داروهای ضد آلرژی همانند دیفن‌هیدرامین
- داروهای کنترل فشار خون
- داروهای اعصاب و روان همانند کلوزاپین و اولانزاپین
- داروهای ضد انعقاد خون همانند فنیتون
- داروهای ضد تهوع همانند اوندانسترون
همانطور که متوجه شدید، بسیاری از داروها ممکن است باعث بروز یبوست شوند. اگر چنین داروهایی را مصرف می‌کنید، بهتر است برای درمان یبوست نزد پزشک متخصص رفته و از درمان خودسر، خودداری نمایید.
علاوه بر داروها، شرایط سلامتی و جسمی افراد نیز ممکن است باعث بروز این حالت شود. از جمله مواردی که ممکن است باعث سختی اجابت مزاج شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات غدد درون‌ریز همانند کم‌کاری تیروئید، دیابت و هایپرکلسمی
- سرطان روده بزرگ
- مشکلات سیستم گوارشی یا IBS
- بیماری دیورتیکولی (انقباض عضلات روده بزرگ)
- مشکل عضلات کف لگنی (مسئول کنترل مثانه، روده بزرگ و ناحیه‌ی شکمی)
- اختلالات عصبی شامل صدمه‌دیدگی نخاع، پارکینسون و …
- سندرم روده‌ی تنبل (انقباض عضلات روده با مشکل روبرو می‌شود)
- حاملگی (البته فقط در بانوان!)
در موارد فوق نیز فرد برای درمان یبوست باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و از هرگونه مصرف مواد دارویی خودداری نماید.
علائم و نشانه ها
قاعدتا تا کنون متوجه علائم و نشانه‌های این بیماری شده‌اید، اما برای اینکه این مقاله تکمیل شود، این علائم و نشانه‌ها را که پیش از درمان یبوست و پاکسازی روده باید به آنها توجه کرد را به صورت یک لیست کوتاه بیان می‌کنیم:
- اجابت مزاج کمتر از سه مرتبه در هفته
- خشک و سخت بودن مدفوع
- دفع مدفوع همراه با درد
- درد و گرفتگی عضلانی در ناحیه‌ی شکم و زیر شکم پیش از و هنگام اجابت مزاج
- احساس نفخ و ورم کردگی در ناحیه‌ی شکمی
- احساس عدم تخلیه‌ی کامل دل و روده پس از اجابت مزاج
از آنجایی که این بیماری عموما بخاطر تغییر لایف استایل و تغذیه رخ می‌دهد، ما هم تمامی روش‌های مختلف درمان یبوست را به تفصیل بیان خواهیم کرد. این روش‌های درمانی به چند روش مختلف بوده که هر کدام طرفداران خاص خود را دارند (طب نوین، تغییر لایف استایل، طب سنتی و …). بنابراین، ما هم برای اینکه این مقاله کاملا جامع بوده و هم پاسخگوی نیاز تمامی مخاطبان باش، تمامی روش‌های درمانی را بیان خواهیم کرد. اول از همه، با اقدامات بسیار ساده‌ای که همه‌ی افراد (حتی کسانیکه مبتلا به بیماری خاص هستند و یا قرص‌های خاصی را مصرف می‌کنند) می‌توانند دنبال کنند، شروع کرده و سپس به روش‌های دیگر می‌پردازیم.
ساده ترین روش درمان یبوست
اولین و ساده‌ترین روش درمان یبوست مجموعه‌ای از اقداماتی است که هر فرد می‌تواند در زندگی روزمره انجام دهد تا از این بیماری پیشگیری کرده و یا آن را تا حد قابل قبولی (و حتی کامل) برطرف نماید. اولین قدم در این مسیر، نظارت بر تغذیه (خوردن، نوشیدن و زمان مصرف مایعات و مواد غذایی) است. به صورت خلاصه، این اقدامات را می‌توان به موارد زیر دسته بندی کرد:
- در طول روز، بین دو تا چهار لیوان آب بیشتری میل کنید. از نوشیدنی‌های حاوی کافئین و الکل (که عامل کم آبی بدن هستند)، خودداری کنید.
- میوه، سبزیجات و غلات کامل که سرشار از فیبر هستند را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید. از خوردن مواد غذایی پر چرب همانند گوشت، تخم مرغ و پنیر خودداری کنید.
- بررسی کنید چه مواد غذایی‌ای باعث یبوست در شما می‌شود، آنها را محدود و یا حذف کنید.
- فعالیت و تحرک را در صدر برنامه‌های روزانه خود قرار دهید.
- نوع نشستن هنگام اجابت مزاج را اصلاح کنید (آموزش تصویری در پکیج موجود است)
- در صورت نیاز، مقدار کمی ملیّن (قابل تهیه از تمامی داروخانه‌ها) را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- هنگام اجابت مزاج، مطالعه کردن یا بازی کردن با تلفن همراه را کنار بگذارید!
موارد فوق، مجموعه‌ای از اقداماتی است که خود شما می‌توانید با رعایت کردن آن، به سادگی اقدام به درمان یبوست کنید. اگر به دنبال یک برنامه‌ی تصویری برای اصلاح لایف استایل و رها شدن از شر این چنین مشکلات هستید، پکیج گام به گام و تصویری درمان یبوست را بررسی کنید تا علاوه بر رفع این مشکل، سایر مشکلات از جمله ریفلاکس معده، نفخ و کم کاری تیروئید و بسیاری از مشکلات دیگر را نیز به سادگی و در منزل حل کنید.